Nhiều quy định mới siết chặt hơn về dạy thêm, học thêm

          Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT Quy định về dạy thêm học thêm của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) bắt đầu có hiệu lực thi hành từ 14/02/2025. Tuy nhiên ngay từ khi ban hành ngày 30/12/2024, Thông tư đã thu hút sự quan tâm đặc biệt từ dư luận với nhiều điểm mới.

Thực tế, việc cấm dạy thêm ở bậc tiểu học đã được Bộ GDĐT quy định trong quyết định số 03/2007/QD-BGDĐT ban hành quy định về dạy thêm, học thêm. Quy định nêu rõ: Không dạy thêm học thêm cho học sinh tiểu học, trừ các trường hợp: nhận quản lý học sinh ngoài giờ học theo yêu cầu của gia đình; phụ đạo cho những học sinh học lực yếu, kém; bồi dưỡng về nghệ thuật, thể dục thể thao; luyện tập kỹ năng đọc, viết cho học sinh, đã được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép. Năm 2017, Bộ GDĐT ban hành Thông tư số 17/2012/TT-BGDĐT quy định về dạy thêm học thêm thay thế Quyết định 03. Thông tư 17 tiếp tục quy định: Không dạy thêm đối với học sinh đã được nhà trường tổ chức dạy học 2 buổi/ngày. Đồng thời Thông tư 17 siết chặt hơn dạy thêm ở bậc tiểu học với quy định: Không dạy thêm đối với học sinh tiểu học, trừ các trường hợp bồi dưỡng nghệ thuật, thể dục thể thao, rèn luyện kỹ năng sống.

          Như vậy, tính từ năm 2007, Bộ GDĐT đã có gần 18 năm thực hiện quy định cấm dạy thêm ở bậc tiểu học. Tuy nhiên, trên thực tế vẫn ghi nhận nhiều trường hợp việc dạy thêm bị “biến tướng” từ nhu cầu tự nguyện thành bị ép buộc. Lúc này, hiệu quả của việc dạy thêm, học thêm không đạt được mục đích ban đầu. Trước khi ban hành Thông tư 29, Bộ GDĐT đã tổ chức các hội thảo đánh giá thực trạng thực hiện việc quản lý hoạt động dạy thêm, học thêm của các địa phương; tổng hợp báo cáo các đoàn kiểm tra nhiệm vụ giáo dục trung học hằng năm làm căn cứ đề xuất các chính sách, giải pháp quản lí khi xây dựng dự thảo Thông tư. Ngoài ra, Bộ GDĐT đã tổ chức nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế trong quản lý dạy thêm, học thêm. Theo Bộ GDĐT, các quy định trong Thông tư nhằm đảm bảo tăng cường trách nhiệm của các nhà trường trong việc thực hiện đầy đủ các yêu cầu cần đạt theo quy định của chương trình giáo dục phổ thông. Các nhà trường có cơ hội dành quỹ thời gian và không gian của nhà trường chưa được khai thác hết để tổ chức các hoạt động giáo dục, rèn luyện kỹ năng sống, tổ chức các hoạt động văn hoá, văn nghệ, thể dục, thể thao… nhằm phát triển toàn diện học sinh; đồng thời, hạn chế được hành vi “ép buộc học sinh học thêm” gây bức xúc trong dư luận.

          Cụ thể, Thông tư 29 quy định cụ thể ba trường hợp không được tổ chức dạy thêm gồm: không dạy thêm đối với học sinh tiểu học, trừ trường hợp bồi dưỡng về nghệ thuật, thể dục thể thao, rèn luyện kỹ năng sống; giáo viên dạy học tại các nhà trường không được dạy thêm ngoài nhà trường có thu tiền của học sinh đối với học sinh mà giáo viên đó đang được nhà trường phân công dạy học theo kế hoạch giáo dục của nhà trường; giáo viên thuộc các trường công lập không được tham gia quản lý, điều hành việc dạy thêm ngoài nhà trường nhưng có thể tham gia dạy thêm ngoài nhà trường.

          Thông tư cũng quy định việc dạy thêm, học thêm trong nhà trường không được thu tiền của học sinh. Tổ chức hoặc cá nhân tổ chức các hoạt động dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường có thu tiền của học sinh phải đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật. Giáo viên đang dạy học tại các nhà trường tham gia dạy thêm ngoài nhà trường phải báo cáo với hiệu trưởng về môn học, địa điểm, hình thức, thời gian tham gia dạy thêm.

          Cần sự phối hợp giữa cơ quan quản lý giáo dục và chính quyền địa phương.

          Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng phát biểu một trong những nguyên tắc xây dựng quy định dạy thêm, học thêm là: Quản lý các hoạt động dạy thêm, học thêm, chứ “không cấm”. Quy định rõ những hoạt động dạy thêm, học thêm nào đúng quy đinh; hoạt động nào không đúng quy định để chính quyền các cấp, các tổ chức cá nhân và toàn xã hội tham gia giám sát, kiểm tra, thanh tra trong quá trình tổ chức thực hiện. Vì vậy Thông tư lần này đã bổ sung các các lực lượng (chính quyền các cấp, tổ chức cá nhân có liên quan) cùng tham gia quan lý hoạt động này. Quan điểm của Bộ GDĐT là hướng tới các trường không có học thêm, dạy thêm. Thay vào đó, sau giờ học các môn học theo chương trình, học sinh có thời gian, không gian để tham gia các hoạt động vui chơi, thể thao, mỹ thuật, âm nhạc… Để thời gian trong trường phổ thông không chỉ là thời gian hướng học kiến thức mà còn là thời gian để học sinh phát triển toàn diện về nhân cách, lối sống, ý thức trách nhiệm và khả năng hòa nhập với xã hội, rèn luyện khả năng giải quyết vấn đề. Các thầy cô, các nhà làm giáo dục và toàn xã hội đều thống nhất điều này; học sinh không phải học thêm quá nhiều gây áp lực, mệt mỏi không cần thiết, để mỗi ngày đến trường là một ngày vui”.